7. Fake news
Fake news
Δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή με πολλή ψευδή και ανεπιβεβαίωτη πληροφορία. Ζούμε σε μια εποχή που η ταχύτητα μετάδοσης μιας είδησης είναι σημαντικότερη από την ίδια την είδηση. Υπάρχουν δύο είδη ψευδών ειδήσεων, το ένα είναι ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες που ο αναμεταδότης δεν έλεγξε ποτέ για να προλάβει να πάρει την πρωτιά και εκείνες που εσκεμμένα μεταφέρθηκαν λάθος.
Και στις δύο περιπτώσεις το πρόβλημα παραμένει πολύ σημαντικό. Δεν μπορείς να είσαι ποτέ σίγουρος αν αυτό που βλέπεις ή διαβάζεις ισχύει. Θέλει πολύ προσοχή η ουσία της είδησης και όχι το περιεχόμενο μέσα στο οποίο μεταδίδεται.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία έχουν αναγκαστεί να “πάρουν” πίσω ένα ρεπορτάζ ή να ανακαλέσουν μια είδηση όταν τελικά επιβεβαιώνεται ότι είναι λάθος ή ψευδής.
Αυτό όμως που εξοργίζει τον γράφοντα και εμπνέει αυτές τις σκέψεις, είναι ότι κάποιοι συμπολίτες μας εσκεμμένα μεταφέρουν ψευδείς ειδήσεις. Οι σκοποί και τα κίνητρα που μπορεί να έχει κάποιος από ένα τέτοιο εγχείρημα είναι λίγο πολύ γνωστά σε όλους. Παρόλα αυτά αποτελεί μια εντελώς ανήθικη πράξη, ισάξια κατά την προσωπική μου άποψη, με τις πρακτικές του Γιόζεφ Γκαίμπελς. Είναι μια ξεκάθαρη προπαγάνδα χειραγώγησης των αναγνωστών προς μια κατεύθυνση αλλά κυρίως είναι κάτι ανίερο, ανήθικο, προσβλητικό και φυσικά επικίνδυνο.
Πολλά παραδείγματα γύρω μας που αποδεικνύουν τα παραπάνω αλλά πλέον αυτό έχει μπει μέσα στις οικογένειες μας, μέσα στα σπίτια μας και σαν μεταδοτική ασθένεια μας μολύνει όλους, αργά αλλά σταθερά.
Πλέον έχουμε αποκτήσει εμπειρία, γνώση, τακτική, στρατηγική. Γινόμαστε συνεχώς, καλύτεροι σε αυτό. Κάθε μέρα που περνάει τροφοδοτούμε το μυαλό μας με άκριτη πληροφορία. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, ήδη, να μην έχουμε την ικανότητα να κρίνουμε το σωστό από το λάθος, το ψέμα από την αλήθεια, το αληθινό από το ψεύτικο, το πραγματικό από το φανταστικό.
Υπάρχει χρόνος αυτό να αλλάξει, πριν να είναι αργά. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να βρίσκουμε την ουσία της πληροφορίας και να την βασίσουμε σε στοιχεία πριν την αναπαράγουμε. Ένας εύκολος τρόπος να το κάνουμε αυτό είναι πάντα να απαντάμε στην ερώτηση “και που το ξέρεις”. Απαντήσεις όπως, “μου το είπε η Βαγγελιώ στο κομμωτήριο ή ο Στέλιος στην δουλειά, ή το διάβασα στο FB ή κάπου το άκουσα” και όλα τα σχετικά, δεν είναι αποδεκτές.
Αποδεκτές απαντήσεις είναι πχ “μάλλον ισχύει γιατί το έψαξα εκεί και εκεί, το διάβασα στο site του τάδε οργανισμού ή το επιβεβαίωσα με αυτό τον τρόπο κτλ”.
Το γνωρίζω ότι είναι πολύ χρονοβόρο αυτό και πιθανώς να μην έχουμε χρόνο να το κάνουμε αυτό με το κάθε τι. Παρόλα αυτά όμως όσο το κάνουμε γινόμαστε καλύτεροι και γρηγορότεροι. Μέσα από αυτές τις τυπικές έρευνες θα βρούμε πηγές που σχεδόν πάντα μεταφέρουν την πληροφορία επιβεβαιωμένη, θα ανακαλύψουμε μέσα που έχουν σοβαρές και εμπεριστατωμένες πηγές και έτσι θα προκύπτει ευκολότερα κάθε νέα επιβεβαίωση.
Όταν τα δεδομένα που χρησιμοποιεί το μυαλό μας για να πάρει μια απόφαση βασίζονται σε σωστά τεκμηριωμένα κριτήρια, τότε το αποτέλεσμα που θα έχουμε θα είναι και αυτό τεκμηριωμένο. Αν το Α είναι ίσο με το Β και το Β είναι ίσο με το Γ, τότε το Α είναι σίγουρα ίσο με το Γ.
Τα παιδιά μόλις καταφέρουν να μιλήσουν ρωτούν “γιατί;”. Έτσι μαθαίνουν, έτσι αντλούν πληροφορία, έτσι γράφουν στο λευκό τους χαρτί δεδομένα και συνθήκες. Έτσι πρέπει να κάνουμε και εμείς, να ρωτάμε γιατί;. Έτσι θα μάθουμε, έτσι θα αντλήσουμε πληροφορία για να διορθώσουμε τα λάθος δεδομένα που έχουμε αποθηκεύσει. Έτσι θα μάθουμε να κρίνουμε το αληθινό από το ψεύτικο, γιατί έτσι μας αξίζει.
